به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ملایری‌ها»؛ احضار شهود به دادسرا یا دادگاه به طرق مختلف صورت می‌گیرد. ممکن است در جریان یک پرونده متهم تقاضای احضار شاهد را کرده باشد یا اینکه شاکی ادعا نماید که برای اثبات جرم شاهدانی دارد و علاوه بر متهم و شاکی، بازپرس و قاضی پرونده اگر تشخیص دهند شخصی وجود دارد که می‌تواند به روشن‌شدن موضوع در یک پرونده برای صدور رأی کمک کند جهت تحقیق و بازجویی طبق مقررات مربوط به احضار شاهد یا شاهدان او را احضار می‌کند.  
اگر شاهد حاضر نشود جلب می‌شود.
درصورتی‌که شاهد یا مطلع برای عدم حضور خود عذر موجهی نداشته باشد جلب می‌شود؛ اما اگر عذر موجهی داشته باشد و بازپرس آن عذر را بپذیرد مجدداً برای بازجویی و تحقیق احضار می‌شود و اگر برای بار دوم حاضر نشود جلب خواهد شد. نکته مهم و قابل‌اشاره این است که شاهد را فقط می‌توان ملزم به حضور در دادسرا کرد اما نمی‌توان وی را ملزم به ادای شهادت کرد. درصورتی‌که شاهد یا مطلع به دلایلی از قبیل بیماری یا کهولت سن نتواند حاضر شود یا تعداد شهود یا مطلعان زیاد و در یک یا چند محل باشند همچنین اگر اهمیت و فوریت امر اقتضا کند بازپرس در محلی که شاهد حضور دارد حاضر می‌شود و به تحقیق می‌پردازد.
نحوه بازجویی از شهود
تحقیق و بازجویی از شهود و مطلعان قبل از رسیدگی در دادگاه یعنی زمانی که پرونده در مرحله دادسرا قرار دارد غیرعلنی است. همچنین در این مرحله بازپرس از هریک از شهود و مطلعان به‌صورت جداگانه و بدون حضور متهم تحقیق و بازجویی می‌کند. بازپرس طبق قانون وظیفه دارد که قبل از شروع به تحقیقات از شهود و مطلعان، مجازات شهادت دروغ و کتمان شهادت را به شاهد تفهیم نماید تا مبادا فرافکنی و دروغ‌بافی به سرش بزند.  نام و نام خانوادگی، نام پدر، سن، شغل، میزان تحصیلات، مذهب، محل اقامت، شماره‌تلفن ثابت و همراه، سابقه محکومیت کیفری و درجه قرابت سببی یا نسبی و نیز رابطه خادم و مخدومی شاهد یا مطلع با طرفین پرونده را سؤال می‌کند که اگر ضروری  باشد بازپرس می‌تواند دوباره از شهود و مطلعان تحقیق و بازجویی نماید و یا آنها را مواجهه دهد. البته باید دلیل ضرورت حتماً بیان و در صورت‌مجلس پرونده قید شود.
چه کسانی می‌توانند شهادت دهند؟
هرکسی نمی‌تواند شاهد باشد و کسی که می‌خواهد در دادگاه شهادت بدهد باید شرایط خاصی داشته باشد از جمله اینکه فرد دارای بلوغ، عقل، ایمان، عدالت و طهارت بوده و نباید ذی‌نفع در موضوع پرونده مطروحه باشد. همچنین نداشتن اشتغال به تکدی‌گری و ولگردی از دیگر شرایط اصلی برای شهود به شمار می‌رود. در صورت وجود شرایط فوق‌الذکر شهادت شاهد و مطلع پیش از اظهار اطلاعات خود به این شرح سوگند یاد می‌کند: به خداوند قادر متعال سوگند یاد می‌کنم که جز به‌راستی چیزی نگویم و تمام آنچه را دیده‌ام  را بیان کنم.

احسان غفاری–  حقوق‌دان و روزنامه‌نگار

انتهای خبر/گ