نبرد بزرگ، سرنوشت‌ساز و غرورآفرین بیت ‌المقدس که برای رها سازی خرمشهر از سلطه‌ نیروهای مهاجم عراقی انجام شد، از دهم اردیبهشت ماه تا سوم خرداد 1361 به طول انجامید. این نبرد حماسی علاوه بر پایان بخشیدن به ۱۹ ماه اشغال بخشی از حساس‌ترین مناطق خوزستان و آزادسازی خرمشهر، ضربه‌ای سهمگین و کمرشکن به توان رزمی و جنگ طلبی‌های دشمن مهاجم وارد ساخت. عملیات بیت‌المقدس به عنوان برجسته‌ترین عملیات نیروهای مسلح  ایران  اسلامی در تاریخ  ۸ سال دفاع مقدس ثبت شده . فتح خرمشهر (سوم خرداد ۱۳۶۱) در تاریخ جنگ ایران و عراق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خبر آزادی خرمشهر آن چنان شگفت‌آور بود که در سراسر میهن اسلامی ما مردم را به وجد آورد. با اعلام خبر فتح خرمشهر مردم ایران بسان خانواده‌ای بزرگ که فرزند از دست رفته خود را باز یافته است اشکهای شادی و شعف خود را نثار روح  بلند شهدای حماسه‌آفرین صحنه‌های شورانگیز این نبرد کردند. برای پی بردن به عظمت این نبرد حماسی کافی است بدانیم که نیروهای متجاوز عراق پیش از نبرد سرنوشت ساز رزمندگان ما برای آزادی خرمشهر در اطلاعیه‌ای به نیروهای خود دستور داده بود که دفاع از خرمشهر را به منزله دفاع از بصره، بغداد و تمام شهرهای عراق بدانند. و همچنین تجهیزات و امکانات دفاعی دشمن در این منطقه نشان می‌داد که عراق خرمشهر را به عنوان نماد پیروزی خود در جنگ به حساب آورده و قصد داشته است به هر قیمت،‌ این شهر را در تصرف نیروهای خویش نگه دارد..با توجه به اینکه حزب بعث این شهر را به یک دژ نظامی در اورده بود صدام با اطمینان به عدم سقوط این شهر گفت که اگر ایرانیان موفق به ازادسازی خرمشهر شوند من کلید بصره را به انها میدهم. سوم خرداد یک حماسه ملی است اگر حضور ملت در صحنه جبهه های دفاع نبود، نه حماسه آن پیروزی تحقق می یافت و نه حماسه حضور مردم در جشن پس از پیروزی. لذا به حق می توان گفت پاسداشت فتح خرمشهر در گرو پاسداشت حضور مردمی در همه صحنه هاست. خرمشهر از همان آغاز، خونین‌شهر شده بود. تا طلعت حقیقت از افق غربت و مظلومیت رزم‌آوران و بسیجیان غرق در خون ظاهر شود. و آنان در غربت جنگیدند و با مظلومیت به شهادت رسیدند و پیکرهاشان زیر شنی تانکهای شیطان تکه تکه شد و به آب و باد و خاک و آتش پیوست. ولی راز خون آشکار شد. راز خون را جز شهدا درنمی‌یابند. گردش خون در رگهای زندگی شیرین است اما ریختن آن در پای محبوب، شیرین‌تر است؛ و نه اینکه شیرین‌تر،بلکه بسیار بسیار شیرین‌تر است. وقتی که کار آن همه دشوار شد که ماندن در عملیات ازاد سازی خرمشهر معنای شهادت گرفت، هنگام آن بود که شبی عاشورایی برپا شود و کربلائیان پای در آزمونی دشوار بگذارند کربلا محل عشاق است و شهیدان این عملیات چنین کردند تا جز شایستگان کسی در آن استقرار نیابد. شایستگان، آنانند که قلبشان را عشق تا آنجا آکنده می کند که ترس از مرگ، جایی در ان  ندارد.و شایستگان حکمرانان جزایر سرسبز اقیانوس بی‌انتهای نورند که پرتوی از آن همه کهکشانهای آسمان دل  را روشنی  می بخشد. .در جریان آزادسازی خرمشهر حدود ۱۶ هزار نیروی عراقی کشته و زخمی شدند و همچنین ۱۹ هزار نفر نیروی عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درامدند.در پایان درود می فرستیم به روح بلند همه شهدای انقلاب اسلامی مخصوصآ شش هزار شهید ازاد سازی خرمشهرقهرمان و گرامی میداریم یادو خاطره 12 شهید عزیز از رزمندگان ملایری که در این عملیات یزرگ به شهادت رسیدند .