بر اساس سرشماری سال 1390 جمعیت ملایر 287982 نفر است که از این تعداد حدود 190000 نفر واجد شرایط رأی دادن هستند . تعداد کاندیداهایی در ملایر احساس تکلیف کرده اند و بنا دارند در اسفند ماه 94 خود را در معرض قضاوت ملت قرار دهند قریب به 70 نفر شده اند ، در شهرستانی که فقط دو نماینده نیاز دارد! دقت کنید فقط دو نماینده! اگر فرض را بر این بگیریم که تمام این عزیزان از دو فیلتر وزارت کشور و شورای نگهبان عبور کنند و صلاحیتشان محرز شود و همچنین فرض کنیم که 100درصد واجدین شرایط رأی دادن در انتخابات پیش رو شرکت خواهند کرد که البته هر دو فرض محال است ، با یک محاسبه ساده متوجه خواهیم شد که حدوداً به ازای هر 2714 نفر یک کاندیدا وجود دارد.
در این خصوص باید به دو سوال اساسی پاسخ داد :
- علت یا علل تکثر کاندیداتوری آن هم در شهرستانی که فقط دو نماینده نیاز دارد چیست ؟
- تکثر کاندیداها فرصت است یا تهدید ؟
سیاست و کنش های سیاسی هرگز علت های تک وجهی ندارند بنابراین در پاسخ به سؤال اول نمی‌توان به یک پاسخ مشخص و واحد رسید ، لذا به علل و وجوه مختلف اشاره خواهد شد هرچند این علل و عوامل نیز شاید همه ی پاسخ نباشند . به نظر نگارنده مهمترین علت این اتفاق نادر در ملایر فقدان تحزب است . در افکار عمومی ملایر به محض اینکه نام حزب و فعالیت تشکیلاتی به میان می آید سریعاً با واکنش منفی روبرو خواهید شد گویی فعالیت حزبی جرم است ! در صورتی که تحزب به عنوان سومین رکن از ارکان دموکراسی (ارکان دموکراسی : 1- قانون اساسی 2- تفکیک قوا 3- تحزب 4- مطبوعات آزاد) محسوب می شود و بدون این رکن مهم ، دموکراسی عقیم و ناقص الخلقه خواهد بود . توسعه ی سیاسی بدون تحزب مثل این است که بخواهیم ساختمانی بنا کنیم بدون ستون . فقدان تحزب موجب شده است مرجعی برای آموزش های سیاسی مردم وجود نداشته باشد ، فعالیت سیاسی منحصر در ایام انتخابات شود ، کاندیداها عموماً مستقل وارد کارزار انتخابات شوند ، نمایندگان منتخب پاسخگوی مردم نباشند چون اساساً سیستمی برای مطالبه گری از نماینده منتخب وجود ندارد چون حزبی وجود ندارد. وقتی شهید بهشتی در خصوص حزب جمهوری اسلامی می فرماید : « حزب جمهوری معبد من است» دقیقاً اشاره به همین مطلب دارد . تحزب مانع هدررفت پتانسیل های سیاسی می شود ، تحزب جامعه را مطالبه گر می کند و سیستم سیاسی را پاسخگو . در سیستم های سیاسی توسعه یافته کاندیدای مستقل بی معناست ، کاندیدای بدون حزب یعنی علف بی بته به همین سادگی.
بنابراین کاندیداها الزاماً خود را باید از فیلتر حزب معرفی کنند وگرنه محکوم به شکست خواهند بود . شاید مخاطب این نوشتار با خود بگوید فقدان تحزب فقط مبتلابه شهرستان ملایر نیست و همه ی کشور در این وضعیت به سر می برد که البته این سخن درستی است اما مسأله ای که در سایر استان ها وجود دارد این است که فقدان تحزب را وجود جریانات پر قدرت سیاسی پر کرده اند و کاندیداها می دانند که اگر حمایت این جریانات را نداشته باشند شکست می خورند ، وجود جریان و موج سیاسی هرگز ایده آل نیست اما بهتر از سیستم قبیله ای ملایر است . به جز تحزب که به نظر نویسنده ی این نوشتار مهمترین عامل این وضعیت نابسامان در شهرستان ملایر است شاید بتوان به عوامل دیگری نیز اشاره کرد . ارتقای سطح تحصیلات آکادمیک در چند سال گذشته ، تکیه بر قبیله گرایی و قومیت گرایی ، نگاه به نمایندگی به عنوان یک فرصت استثنائی برای رشد مدیریتی و سیاسی ، نبود جذابیت های سیاسی دیگر در شهرستان برای دیده شدن نخبگان ، عدم شناخت صحیح از وظایف نمایندگی و اشتباه گرفتن وظایف نمایندگی با وظایف دولت ، حس منجی گری ، احساس پیروزی مقتدرانه به دلیل تعمیم گرایی قبیله ای و ...
در مجموع فقدان تحزب به عنوان مهمترین عامل در کنار سایر عواملِ حاشیه ای ، موجب شده آمار کاندیداهای ملایر از کلان شهری مثل مشهد بالاتر برود .
در پاسخ به دومین سوال باید گفت تکثر کاندیداها در سیستم های سیاسی فاقد رکن سوم دموکراسی ، سراسر تهدید است و بس .
تحیل برخی از صاحب نظران این است که کثرت کاندیداها موجب افزایش مشارکت خواهد شد ، البته سخن درستی است اما افزایش مشارکت به قیمت نابودی کیفیت ، افزایش مشارکت مدنی نه با انگیزه های مدنی بلکه با انگیزه های قبیله ای. وجود این همه کاندیدایی که حس تکلیفشان به درد آمده موجب می شود رأی خروجی از صندوق ها فاقد کیفیت لازم باشد . آراء پاره پاره شود و در نهایت در این فضای قبار آلود اسامی نمایندگانی از صندوق ها خارج شود که شاید فاقد صلاحیت های تخصصی باشند و مردم باید 4 سال زیان این انتخاب هیجانی را تحمل کنند . کثرت کاندیداها در ملایر فقط انتخاب را برای مردم سخت می کند و موجب می شود مردم اصلح را تشخیص ندهند . عدم انتخاب اصلح یعنی تضییع حقوق مردم در پارلمان ، سهم اندک شهرستان در بودجه ، هدر رفت منابع ، عقب افتادن فرایند توسعه ی متوازن و ...
نسخه مناسب چاپ
دیدگاه‌ها