طلاق عاطفی چیست؟

رابطه ضعیف در ارتباط عاطفی زن و شوهر موجب سردی روابط بین زوجین می شود؛ مانند رابطه روحی، جسمی، عاطفی و حتی کلامی. در این شرایط بدون اینکه جدایی رسمی اتفاق بیفتد زن و شوهر کاملاً از یکدیگر فاصله می گیرند و حتی قادر به تحمل یکدیگر نیز نخواهند بود، تنها ممکن است به دلایل خاصی هم خانگی اشتراکی را ادامه بدهند. به چنین وضعیتی طلاق عاطفی می گویند. هر چند این پدیده نامبارک در شهرستان های ما رواج ندارد اما متأسفانه زوجین زیادی به خصوص در کلان شهرها به آن دچار شده اند.

 طلاق عاطفی، فشار عاطفی زیادی به زوج ها وارد می کند . این مشکل افسردگی، اضطراب و پریشانی را در پی دارد و بنیان خانواده را سست می کند و احتمال خیانت به همسر را افزایش می دهد. نظریه پردازی به نام پل هانان طلاق عاطفی را اولین مرحله در فرایند طلاق و بیانگر رابطه زناشویی رو به زوالی می داند که احساس بیگانگی جایگزین آن می شود . به عقیده او زن و شوهر اگر چه ممکن است با هم بودن را مانند یک گروه اجتماعی ادامه دهند ، اما جاذبه و اعتماد آتها نسبت به یکدیگر از بین رفته است .

فردی که دچار طلاق عاطفی شده است به خود و سلامت فردی و اجتماعی خود بی توجه می شود و حتی به سلامت دیگر افراد خانواده نیز اهمیت کمتری می دهد وظایف خود را به درستی انجام نمی دهد و مسئولیت های خود را در مقابل دیگر افراد خانواده به سردی و بی هیچ میل و رغبتی انجام می دهد. روابطی که با گذشت زمان و گذر از این پروسه منجر به متفاوت شدن خواسته ها،نگرش ها و نیازهای زن و مرد و متعاقب آن دور شدن آن ها از هم شده است که در چنین شرایطی تنها وجود انگیزه ای خاص می تواند دو نفر را به زندگی در کنار هم وادار کند که معمولاً این انگیزه نیز وجود فرزندان و یا در کشور ما مسائل خاص اجتماعی است مسائلی که منجر به تحمل زندگی و ادامه آن می شود در حالی که این گونه زندگی هر لحظه آماده رخدادی جدید خواهد بود.

دلایل اصلی بروز طلاق عاطفی

از جمله دلایل بروز طلاق های عاطفی می توان به این موارد اشاره کرد: عدم مهارت های لازم برای زندگی دو نفره در جوانان، وجود ویژگی های اخلاقی نامطلوب در زوجین، ازدواج دیر هنگام، خشونت یکی از زوجین، دخالت های بی مورد دیگران در زندگی مشترک، بیکاری یا از دست دادن موقعیت شغلی، به خطر افتادن وضعیت اقتصادی خانواده و در نهایت ضعف مهارت های ارتباطی کلامی و غیر کلامی در همسران. درک نکردن صحیح رفتار و گفتار یکدیگر، نداشتن شناخت کافی از روحیات طرف مقابل و عاقبت بی علاقگی و سردی نسبت به شریک زندگی خود، دست به دست هم می دهد تا یک طلاق عاطفی را در زندگی زوج ها به وجود بیاورد.

آسیب های طلاق عاطفی

طلاق عاطفی باعث می شود میزان اعتماد افراد به یکدیگر کم شده و نسبت به هم دچار سوء تفاهم شوند افراد خانواده مدام دچار اشتباه شده و به دلیل نداشتن تکیه گاه جدی در زندگی احساس یأس و سرخوردگی می کنند و با انواع بیماری های روانی و روحی دست و پنجه نرم خواهند کرد. در طلاق عاطفی زوجین هیچ گونه حس، نشاط و درک متقابلی ندارد و در واقع به اجبار زیر یک سقف زندگی می کنند. ممکن است خانمی به دلیل فشار اقتصادی و این که شغل و درآمدی ندارد مجبور باشد با همسرش زندگی کند. مادر همواره از دوری فرزندش نگران است و این که در صورت جدا شدن ممکن است فرزندش را از او بگیرند یا فرزندش آسیب ببیند، بنابراین به دلیل فرهنگ جامعه یا حتی فشار خانواده نمی تواند طلاق بگیرد، در چنین خانواده ای زوجین مجبورند بدون این که تفاهمی داشته باشند زیر یک سقف زندگی کنند. بنابراین اختلافات بین زوجین به تدریج باعث دوری و سرخوردگی آن ها شده و طلاق عاطفی پیش می آید. هر چند نهایتاً بسیاری از موارد طلاق عاطفی منجر به طلاق قانونی می شود.

راهکار
از مهم ترین راهکارها برای درمان مشکل طلاق عاطفی میان طرفین، مراجعه به مشاوره و طی کردن جلساتی برای معالجه فردی برای درمان روحی و روانی و جلساتی برای معالجه دو نفره با حضور طرفین برای ترمیم روابط بین آن ها است. این. فرهنگ باید در میان مردم جا بیفتد که مراجعه به روانشناس و مشاور دال بر عیب و نقص آنان نیست بلکه مانند پزشک جسم، روح و حتی ذهن آدمی نیز به پزشک خاص خود نیازمند است. متولیان امر باید هوشیار باشند.

 مشاوران راه حل دیگر را در پایین آوردن توقعات متقابل توسط زوجین می دانند؛ آن ها باید به یکدیگر بفهمانند که در هر شرایطی خود فرد برای او مهم تر است. همین امر به طرف مقابل احساس آرامش و اطمینان می بخشد. در حالی که توقعات بالا، زن و شوهر را از یکدیگر جدا می کند و باعث سوء تفاهماتی غیر واقعی میان آن ها می شود. باید اوضاع را به گونه ای تغییر داد که دو طرف احساس کنند می توانند به یکدیگر تکیه کنند  نه فقط تحمل.

ثمین وحدانی، کارشناسی ارشد تعلیم و تربیت اسلامی

منابع:

-جامعه شناسی زندگی های خاموش در ایران (طلا ق عاطفی)؛ احمد بخارایی

-جامعه شناسی مهارتی خانواده؛ لیز استیل.

-روانشناسی رابطه ها ؛  غلامعلی افروز