حضرت رضا علیه السلام دارای سجایای فروان بودند که شاید اگر بخواهیم هریک از این سجایا را بررسی نماییم به گنجینه‌های فروان دست یابیم که چنان ذخایری عظیم راه گشای اخلاق و سرمایه ای بی بدیل برای تمامی مردمان است و نقطه ی آغاز را اگر همین معاشرت با مردم و مردم داری هم بگیریم آنگاه خواهیم دید که این امام رئوف در زمان حیات خود دارای چه مقبولیت گسترده و تکیه گاهی همیشگی بوده اند چنان که کرامات بی مانند ایشان در حفظ کرامت مردم مسبب برقراری ارتباطات معنوی فروان بوده است.

ایشان در روابطشان با مردم آنها را به عملگرایی در برابر بی عملی تشویق می فرمودند چنان که بودند کسانی که در ظاهر  و به زبان به محبت آل الله اصرار می کردند اما در عمل حتی از دادن خمس خود نیز امتناع می کردند و آن هم در محضر مبارک امام، و از اینرو امام، تکلیف مالی را نیاز مردم می دانستند نه امام چرا که امام به اراده ای تمامی اسباب را بر دست دارد.

در مکتب مردم مداری آن حضرت هیچ گاه از معاشرت با مردم شیعیان امتناع ورزیده اند و مشتاقانه اهل پذیرش مهمان بودند ایشان در مهمانداری سنگ تمام می گذاشتند ومی فرمودند: ما جماعتی هستیم که از میهمانان مان کار نمی کشیم.

ایشان تا میهمان را کاملا بدرقه نمی‌کردند از او خدا حافظی نمی‌کردند، ایشان دارای اخلاق برجسته و به عنوان الگویی برای همگان هرگز با کسی درشتی ننموده، هیچ کس را اگر می‌توانست نیازش را برآورده کند پس نمی زد.

هرگز در حضور کسی پای خود را دراز نمی کرد، و در برابر همنشینش تکیه نمی داد، هرگز به کسی دشنام نمی داد چه از وابستگان وغلامانشان.

در سفره داری مراعات همه را می کرد و همه را بر سر سفره می نشاند از دربان وغلام و….اهل احسان فروان و روزه داری و صدقه پنهان چنان که در فضیلت مثل و مانند ندارد که خود ملاک برتری و شرافت را تقوا می دانست.

ایشان در رعایت حق همگان اصرار می ورزید از مسیحیان گرفته تا مسلمانان و شیعیان کوچک و بزرگ و نیازمندان و فقرا، و خلاصه همه و همه و در سخنی گوهر بار  فرمود: به کودک دستور بده که با پس خودش صدقه بدهد، اگر چه تکه نانی یا یک مشت چیز اندک باشد؛ زیرا هرچیزی که در راه خدا داده می شود، هرچند کم اگر با نیت پاک باشد، بسیار است.

اینها رویه های تربیتی مردمی حضرت بود که ترویج جوانمردی و هم زیستی کریمانه را حتی از سنین کم به مردم آموزش عملی می دادند.

رسم مردم داری ایشان انفاق روزانه، گرامی داشتن فقرا، آبرو داری آبرومندان، مراعات زیر دستان، همنشینی با زیر دستان و رعایت حقوق ایشان و  تواضع در مقابل غلامان بود چنان که حتی در برابر زورگویان مستکبر کوتاه نمی آمدند.

این سجایا دارای ابعادی وسیع است که توصیف و بسط هرکدام سطوری فراوان و مجالی بسیار می طلبد در این گفتار نکته پایانی این است که حضرت  در تمام عمر با برکت خود در خدمت به مردم رویه ای الهی داشتند که این می تواند برای همگان مخصوصا آن ها که در جوامع نقشی بیشتر دارند سرلوحه کار قرار گیرد که کرامت همگان محفوظ و روز به روز بیشتر گردد.

نویستده: حسین درخشنده

انتهای پیام/