به گزارش ملایری‌ها به نقل از تسنیم، قیمت‌پایین تهیه نهال گل‌محمدی، مقاومت زیاد آن در مقابل خشکسالی و آفت‌ها و کم‌آبر بودن این گیاه به عنوانی گیاهی که خاصیت دارویی دارد مورد توجه جهانیان است و شرکت‌های تولید دارو و عطر مشتری محصول فر‌آوری شده یا بسته‌بندی این گیاه هستند.

در همدان  نیز تولید گل‌محمدی مورد توجه برخی کشاورزان است و حتی صنایع فر‌آوری گل‌محمدی و تولید اسانس و گلاب‌گیری هم در استان راه‌اندازی شده است تا ارزش افزوده این محصول مورد پسند عموم در جامعه ایرانی و جامعه جهانی افزایش یابد.

ارزش افزوده تولید گل‌محمدی و بازار آن

از محصولات فرآوری شده گل‌محمدی در هنر صنایع غذایی سنتی ایرانی انواع شکلات و شیرینی و تنقلات تهیه می‌شود و کمی فر‌اتر از آن هم برخی شرکت‌های دارویی در ایران  و جهان ماده اولیه تهیه شده از گل‌محمدی(گلاب، اسانس و روغن گل‌محمدی) را در صنایع دارو‌سازی و بهداشتی برای افزایش سلامت پوست و تامین آرامش مردم استفاده می‌کنند. یعنی در جان کلام گیاهی به ظاهر ساده مانند گل‌محمدی که در فصل تابستان به دلیل طبع گرمش تزئین کنند آب‌دوغ‌خیار ایرانی و جاجوق ترکیه‌‌ای و ساخت باسلوق است فراتر‌از اینها در جهان ارزش دارد و در ایران شاید به آن کم‌بها داد‌‌ه‌اند.

ارزش افزوده‌‌ ناشی از تولید و فرآوری گل‌محمدی در کشور و همدان محقق کننده اقتصاد مقاومتی است در جایی که کشور‌ سال با خشکسالی مواجه بود و هنوز به قول کارشناسان با بارش‌های امسال به ترسالی وارد نشده است چون هنوز سفره‌های زیر‌زمینی کشور در عطش نبود سال‌ها آب می‌سوزند.

فقط گل‌محمدی نیست که کاربرد دارد بلکه فر‌آورده‌هایی از آن بدست می‌آید که چند برابر هزینه تولید آن برای تولید کننده ارز‌آوری دارد و طالبان زیادی آماده خرید گل‌های خوش‌رنگ و عطر بوی محمدی ایران هستند اما این خریداران زمانی در این صف انتظار می‌مانند که مبدا تولیدی مانند همدان زمینه فر‌آوری محصولات آن را هم برای تامین مواد اولیه تولید صنایع آرایشی و بهداشتی و غذایی فرا‌هم کرده باشد.

همچنین گلاب جایگاه معنوی خاصی هم برای تطهیر اماکن مقدس و مذهبی مسلمانان دارد و هر سال مقدار قابل توجهی گلاب از ایران به خانه‌خدا ارسال می‌شود و کشور‌های غیر‌مسلمان هم برای تهیه اقلام مورد‌نیاز خود خواهان گلاب ناب ایرانی هستند.

همدان هم در سا‌ل‌های اخیر قدم‌های برای تولید گل‌محمدی برداشته است که باید دید وضعیت آن در استان چطور است و کشاورزان و تولید‌کنندگان این حوزه با چه روندی این محصول را به دست مشتری می‌رسانند.

زمینه تولید با تامین تسهیلات فراهم شده است

مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان گفت: در استان همدان سالانه 180 هکتار گل‌محمدی کشت می‌شود که 220 تن برداشت گل هم از آن وجود دارد  و برای فر‌آوری گیاهان دارویی در استان همدان هم 3 کارگاه گیاهان دارویی داریم که با ظرفیت6 هزار‌تن در سال فعال است و در استان آماده ایجاد 7 هزار‌ تن ظرفیت دیگر هم هستیم.

غلامحسین تقوی با یاد‌آوری اینکه سالانه در استان همدان 12 هزار تن گیاهان دارویی تولید می‌شود، افزود: این گیاهان شامل زعفران، گل‌محمدی، گشنیز، رازیانه، خار مریم، بابونه و غیره است که استان همدان امسال در حوزه‌ فر‌آوری گیاهان دارویی موفق به راه‌اندازی یک واحد گلابگیری و گیاهان دارویی هم شده است که ظرفیت فر‌آوری300 تن گلاب و ایجاد اشتغال برای 10 نفر دارد که البته افزون بر گلاب 25 کیلو‌گرم هم اسانس تولید می‌کند.

وی اظهار داشت: تا 3 سال آینده با مجوزهای در دست اقدام سازمان‌جهاد کشاورزی استان همدان ظرفیت فر‌آوری گیاهان دارویی استان همدان 2 برابر خواهد شد یعنی به دلیل ارزش افزوده موجود در فر‌آوری گیاهان دارویی به صورت اسانس و عرقیات گیاهیی و  غیره زمینه سرمایه‌گذاری فراهم است و برای هر واحد سرمایه‌گذاری هم با حمایت دولت و بخش خصویی حدود یک میلیارد‌تومان سرمایه نیاز است.

تقوی در پاسخ این سئوال خبرنگار تسنیم که جهاد‌کشاورزی برای توسعه و رشد صنایع تبدیلی و فر‌آوری گیاهان دارویی و گل‌محمدی چه حمایتی دارد؟، گفت: اکنون همه گلاب تولیدی صرف استان می‌شود و حتی از استان‌های دیگر هم وارد استان همدان می‌شود و سرمایه‌گذاری برای این حوزه نیاز است که جهاد‌کشاورزی با تایید مجوزها و معرفی به بانک برای دریافت تسهیلات حمایت خود را از تولید و راه‌اندازی صنایع فرآوری انجام داده است.

هزینه‌های سربار تولید، کمر تولید‌کننده را می‌شکند

تولیدکننده گلاب از گیاهی به نام گل‌محمدی هم با اشاره بر اینکه 2 نوع گل‌محمدی با خار و بدون خار(کم‌خار) داریم، به خبرنگار تسنیم گفت: هر چقدر کیفیت نهال و تراکم کشت گل‌محمدی بیشتر باشد کیفیت گل‌ تولیدی در تامین ماده اولیه گلاب  بیشتر است. گل‌محمدی به دلیل کم‌آب بر‌بودن و مقاومت در مقابل آفت‌ها محصول مناسبی برای کشاورز است و هزینه‌های تولید آن هم کمتر است وبا افزایش ارزش افزوده تولید به صرفه است.

مهرداد میرزایی با یاد‌آورینکه تولید‌کننده نهال گل‌محمدی است و کشت زعفران هم دارد، اظهار داشت:   واحد تولید که با سرمایه حدود 3‌میلیارد تومان راه‌اندازی کرده است که 2 میلیارد آن آورده خودش است و توانایی تولید 300 تن گلاب دارد اما اکنون گلاب تولیدی خود را به دلیل نبود سامانه بسته بندی مناسب در گالن‌های 20 لیتری ذخیره می‌کند چون هم سرمایه‌ خود را برای راه‌اندازی واحد هزینه کرده است و توان تامین سامانه بسته بندی را ندارد و باید بانک‌ها سرمایه در گردش به او بدهند که فعلا به دلیل دریافت تسهیلات امکانش نیست.

سود‌ سنگین تسهیلات بانکی برای تولید‌کننده

وی افزود: برخی بانک‌‌ها هم وام می‌دهند که سود 16 تا 18 درصد دارد و برای من تولید کننده جز ضرر چیزی نیست باید توان باز‌پرداخت این تسهیلات را داشته باشم پس باید دولت حمایت کند و تسهیلات در گردش با سود کمتر در اختیار تولید‌کننده قرار دهد که چرخه تولید خود را به مانند من تکمیل کند و مجبور نباشد گلاب خود را به صورت فله‌ای به بازار عرضه کند.

این تولید‌کننده گلاب در همدان گفت: از بانکی که وام برای راه‌اندازی واحد تولیدی گرفتم از همان نخستین  مبلغ پرداختی وام؛ قسطش را هم تقاضا کردند در حالیکه باید به تولید‌کننده فرصت بدهند تا واحدش را راه‌‌اندازی کند(داشتن تنفس باز‌پرداخت تسهیلات) با به سود رسیدن واحد تولید‌ی تولید‌کننده هم توان پرداخت اقساط را خواهد داشت و مشکلی برای تولیدش ایجاد نمی‌شود و چرخ تولید با سرعت بیشتری می‌چرخد.

میرزایی افزود: این واحد تولیدی به غیر از گلاب توان تهیه  و فرآوری صایر محصولات گیاهی مانند زعفران را هم دارد و به صورت غیر‌مستقیم برای 120 نفر شغل ایجاد می‌کند. اما حالا با این وضعیت حدود 10 نفر در آن کار می‌کنند. مشکل تامین گاز را برای واحد تولیدی دارم که شرکت گازهم تقاضای 500 میلیون تومان برای گاز‌کشی کرده است که به دلیل نبود این توان تاکنون برای فعال مانده واحد خود 4 هزار و 500 لیتر سوخت گازوئیل به صورت قرضی تامین کردم.

با مطرح شدن موضوع تامین سوخت به خصوص گاز مشکل این تولید‌کننده را از شرکت گاز استان همدان پیگیر شدیم که احمد ربیعیان مدیر روابط عمومی شرکت گاز استان همدان  اظهار داشت: مبلغ اعلام شده توسط این تولید‌کننده صحیح نیست و مبلغ مورد تایید و برآورد شده توسط واحد فروش گاز استان همدان برای گاز‌کشی این واحد 300 میلیو‌ن‌تومان است.

وی افزود: این تولید‌کننده به 2 طریق می‌تواند گاز واحد خود را طبق ضوابط موجود تامین کند یا با حمایت شرکت گاز‌استان به تناسب نیاز لوله را از شرکت گازدریافت کند و با پیمانکاران مورد تایید شرکت گاز استان که به صورت لیستی به او معرفی می‌شوند برای حفاری و اجرای خطوط و تاسیسات اقدام کند یا اینکه همه هزینه بر‌آوردی را پرداخت کند و شرکت گاز استان همدان هم خطوط انتقال را اجرا و گاز را به واحد تولید‌ی این تولید‌کننده تحویل دهد.

قیمت پایین خرید و هزینه‌ بالای تولید

بخش دیگر تولید گل‌محمدی هم به کشاورزان مربوط است که کشاورزان در چه فرایندی تولید خود را انجام می‌دهند و در این تلاش برای تولید با کدام مسایل مواجهند.

محمود زندی کشاورز تولید‌کننده گل‌محمدی در ملایر به خبرنگار تسنیم گفت: 4 سال است در این حوزه فعال است سالی 2 تن هم برداشت گل‌دارد. گل‌محمدی به دلیل مصرف کم برای کشاورزی مناسب است اما قیمت خرید آن کم  است.

وی افزود: برای تولید هرکیلو‌گرم گل‌محمدی، با هزینه آب و برق و برداشت و حمل و نقل 4 هزار‌تومان هزینه کردم اما اکنون گل‌محمدی را کیلوئی 10 هزار تومان می‌خرند. اگر گل‌محمدی موقع گل‌دادن چیده نشود ضرر زیادی به کشاورز می‌زند؛ امسال به دلیل برخورد گل‌دهی گل‌محمدی با تعطیلات عید‌فطر کارگر به تعداد نیاز نتوانستم تامین کنم و از برداشت 4 تنی که پیش‌بینی می‌کردم مقدار برداشت من 2.5 تن کاهش داشت.

وی با یاد‌آوری‌ اینکه گل‌محمدی را قبلا 17 هزار‌تومان می‌خریدند و اکنون به 10 هزار‌تومان تنزل یافته است، اظهار داشت: گل‌محمدی  درمدت 20 روز گل‌دهی دارد اما 3 الی 4 روز آن گل مناسب برداشت است و در همان موعد هم باید برداشت شود. گل‌محمدی محصول پر‌تنشی است و اگر برداشت مناسب نداشته باشد  گل‌های آن می‌ریزد و دیگر ارزش برداشت ندارد.

گزارش از حمید نصرتی قانعی

 انتهای پیام/