به گزارش ملایری ها به نقل از ایرنا؛ حذف دسته ای از شهروندان از فهرست یارانه بگیران بر اساس لایحه بودجه 97 جزو مهمترین موضوعاتی بوده که اظهار نظر نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی و سیاسی را به دنبال داشته و بسیاری از مردم مباحث مرتبط با سرنوشت پرداخت یارانه چهل و پنج هزار و پانصد تومانی را دنبال می کنند.
پیش از بررسی های مربوط به بودجه 97 نیز ماهیت و نحوه هدفمندی یارانه ها بارها به شکلی ویژه برجسته شده و مورد توجه بسیاری از شهروندان و رسانه ها قرار گرفته از جمله در انتخابات ریاست جمهوری اخیر که وعده هایی متنوع در مورد پرداخت یارانه ها اعلام شد.
در رقابت های سیاسی پیش از انتخابات 29 اردیبهشت ماه بود که یکی از نامزدهای رقیب «حسن روحانی» در کنار شعار ایجاد شش میلیون شغل، وعده سه برابر شدن یارانه افراد نیازمند را مطرح کرد. پرداخت شکل خاصی از یارانه به بیکاران با عنوان کارانه و به میزان 250 هزار تومان وعده ارایه شده از سوی رقیب دیگر روحانی بود.
همچنین، سیاست های یارانه ای دولت، اعلان چالش ها و معضلات پرداخت یارانه مستقیم به همه دهک ها اعم از فقیر و غنی و نیز بیان سنگینی فشار پرداخت ماهانه سه هزار و 400 میلیارد تومان برای یارانه 77 ملیون نفر از سوی مسوولان اجرایی بارها مورد انتقاد و حمله قرار گرفت. از جمله بارها رییس جمهوری پیشین و نزدیکان وی دولت یازدهم را به باد انتقاد گرفته و برخی از چهره های پیرامونی «محمود احمدی نژاد» به ویژه در آستانه انتخابات وعده افزایش چشمگیر یارانه ها را مطرح ساختند.
در همین زمینه، رییس جمهوری پیشین فروردین ماه امسال در گفت وگو با یکی از رسانه های هوادار خود مدعی شد با منابع حاصل از افزایش حامل های انرژی می توان یارانه مردم را دو برابر کرد.
در برابر اظهارنظرهایی اینچنینی و انتقاداتی که از سوی برخی رسانه و شخصیت های اصولگرا در واکنش به گلایه مسوولان اجرایی از دشواری تامین منابع پرداخت یارانه مطرح می شد، گروهی نیز دولت یازدهم را به دلیل پرداخت یارانه مورد عتاب و خطاب قرار دادند.
اردیبهشت ماه امسال بود که «حمیدرضا ترقی» عضو شورای مرکزی «حزب موتلفه اسلامی» از افزایش نیافتن 600 تومانی قیمت بنزین انتقاد و تصریح کرد: متاسفانه دولت یازدهم یارانه دهک های بالا را قطع نکرد و گرنه این اعتبار مالی می توانست به سمت اقشار ضعیف جامعه هدایت شود.
پیش از آن «احمد توکلی» نماینده اصولگرای مجلس نهم اظهار داشته بود: حساب های بانکی محرمانه است اما دولت ها نامحرم نیستند باید حساب های افراد را کنترل کنند و افراد نیازمند به یارانه نقدی را تشخیص دهند.
پس از فروکش تب و تاب انتخابات و به تبع آن مباحث یارانه ای، ارایه لایحه بودجه 97 سبب شده تا بار دیگر موضوع پرداخت یارانه نقدی و تغییر در فهرست یارانه بگیران مورد توجه ویژه قرار گیرد.
به نوشته یکی از روزنامه های اصولگرا حذف یارانه نقدی در کنار گرانی و افزایش نرخ خدمات موجب اعتراضات و انتقادات بسیاری شده اما رفتار دولت نشان می‌ دهد برای اجرای این برنامه‌های ریاضتی اصرار وجود دارد. دولت برای سال آینده رقم یارانه نقدی را در قالب تبصره 14 لایحه بودجه سال 97 از 33 هزار و 500 میلیارد تومان به 23 هزار میلیارد تومان کاهش داده است. این بدان معنا خواهد بود که قصدی برای حذف گروه‌های پردرآمد وجود دارد یا به عبارتی دایره مشمولان یارانه‌ تنگ می‌شود. با یک حساب سرانگشتی بر اساس رقم پیشنهادی منابع یارانه، بین 30 تا 32 میلیون نفر از جمع یارانه‌بگیران باید خارج شوند تا بتوان با منابع پیش‌بینی شده برای پرداخت یارانه، حدود 40 تا 42 میلیون نفر را پوشش داد.
در همین زمینه انتقادات به دولت حول محورهای گوناگونی مطرح شده است از جمله برخی نمایندگان مجلس همچون «محمدجواد ابطحی» نماینده نزدیک به جبهه پایداری تصریح کرده فقیرزدایی یکی از ارکان و نقاط ضعف لایحه بودجه 97 است و حذف نزدیک به 30 میلیون یارانه بگیر فشار بر اقشار ضعیف جامعه را مضاعف می سازد.
محور دیگر، طرح چرایی حذف نشدن تدریجی یارانه بگیران از فهرست 77 میلیون نفری طی سه سال گذشته است. مخالفان دولت در حالی شائبه سیاسی و انتخاباتی بودن فرایند پرداخت یارانه را مطرح ساخته اند که مسوولان اجرایی بارها در این خصوص توضیح داده و پرهیز از حذف ناعادلانه برخی شهروندان از فهرست دریافت یارانه و فراهم نشدن الزامات تفکیک میان یارانه بگیران نیازمند و غیرنیازمند در سال ها گذشته را از دلایل تصمیم خود عنوان کرده اند.
نکته قابل تامل اینکه آغاز اجرای قانون هدفمندی سازی یارانه ها که بدون درنظرگرفتن پیش نیازهای آن در دولت گذشته به اجرا در آمد سبب شده دولت کنونی نیز در معرض انتقادهایی قرار گیرد از جمله برخی کارشناسان بارها از نبود بانک اطلاعاتی منظم و دقیقی از یارانه ‌بگیران انتقاد کرده و آن را از دلایل حذف نشدن یارانه اقشار مرفه دانسته اند.
در ادامه این روند و در حالی که هنوز بندهای لایحه بودجه سال آتی از جمله سرنوشت پرداخت یارانه ها در دست بررسی نمایندگان مجلس و نیز دولت قرار دارد، برنامه های یارانه ای دولت گاه و بیگاه از دیدگاه هایی ناهمخوان با واقعیات اقتصادی کشور و به شکل جمع اضداد مورد انتقاد قرار می گیرد.