به گزارش ملایری‌ها  به نقل از ایرنا تاکنون 304 اثر تاریخی و باستانی در این شهرستان شناسایی شده که هر کدام از این آثار ظرفیتی مستعد برای جذب توریست و گردشگران داخلی و خارجی به شمار می رود.
امروزه علاوه بر اماکن تاریخی، جاذبه های طبیعی، قابلیت ها و ظرفیت های ناب برای جذب گردشگران در فصل های مختلف سال است که می تواند فرصتی مناسب برای رونق اقتصادی و توسعه بخش گردشگری و مقصدی برای گردشگران داخلی و خارجی باشد.
علاوه بر آثار تاریخی همچون ارگ باستانی نوشیجان و موزه لطفعلیان در ملایر که همه ساله بیشترین آمار بازدید گردشگران و مسافران را به خود اختصاص می دهد، پارک تاریخی سیفیه، بام ملایر، مجموعه تفریحی و توریستی مینی ورد، منطقه حفاظت شده لشگردر، سد کلان، روستاهای هدف گردشگری و مقبره سیف الدوله از جمله جاذبه های طبیعی و فرهنگی هستند که گردشگران و مسافران زیادی را به سوی خود فرا می خوانند.
با این هدف طرح جامع دهکده توریستی نیز در راستای استراتژی توسعه صنعت گردشگری و توریسم در ملایر ایجاد شد که شامل جاده سلامت، رودخانه، آبنمای مصنوعی، المان شهدا، جزیره بام ملایر، پیاده راه، رستوران، دروازه های ملل و بوستان بزرگ کوهسار با مجموعه بزرگ تفریحی و توریستی مینی ورد(جهان کوچک) در زمینی به مساحت 460 هکتار است که در آینده می تواند گوی سبقت را از دیگر جاذبه های تاریخی و طبیعی در جذب گردشگران بگیرد.
اما ارگ باستانی نوشیجان به عنوان قدیمی ترین بنای خشتی جهان، همواره رتبه نخست را در بازدیدهای گردشگران دارد و برای ارتقای این جایگاه نیازمند اقدامات اساسی و مهمی است که بتواند سهم خود را از سایر اماکن و جاذبه های دیدنی و انتخاب گردشگران در بخش توریسم و گردشگری بگیرد.
به گزارش ایرنا در این میان شهر زیرزمینی سامن که در آینده می تواند مقصد اصلی گردشگران داخلی و خارجی استان همدان به شمار رود، به دلیل کمبود اعتبارات، هنوز در لیست اماکن تاریخی و دیدنی شهرستان ملایر به ویژه در ایام نوروز قرار ندارد و ظرفیتی مغفول از نظر اقتصادی و گردشگری است که توجه مجدانه مسئولان امر را می طلبد.
ملایر با توجه به اینکه مقصد گردشگری نیست، اما سالیانه به ویژه در ایام نوروز مسافران زیادی را به سمت خود می کشاند و به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی اش، میزبان مسافران زیادی است که به همت و تلاش مسئولان مربوطه، مدت اقامت مسافران نسبت به سال های اخیر در این شهرستان افزایش یافته است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر روز یکشنبه در این باره به ایرنا گفت: سال گذشته 17 هزارو 196 مسافر نوروزی در قسمت های مختلف شهر همچون مهمانپذیرها، هتل آپارتمان، چادرهای مسافرتی، کمپ های موقت، محل های اسکان آموزش و پرورش و خوابگاه های دانشجویی اسکان داشتند.
به گزارش ایرنا ابراهیم جلیلی افزود: امسال میزان اقامت مسافران نوروزی در بخش های مختلف به 18 هزارو 154 مورد رسید که شاهد رشد 10 درصدی در اقامت مسافران نوروزی در این شهرستان بوده ایم.
وی ادامه داد: علاوه بر این میزان بازدیدهای نوروزی از جاذبه های طبیعی، دست ساز و آثار تاریخی و فرهنگی ملایر از 55 هزارو 271 مورد در سال گذشته به 65 هزارو 772 مورد در نوروز 96 رسید.
وی بیان کرد: امسال با اقدامات انجام شده تعداد بازدیدهای نوروزی از جاذبه های طبیعی، دست ساز و آثار تاریخی و فرهنگی ملایر نسبت به سال گذشته 19 درصد رشد داشت.
جلیلی ادامه داد: اکثر مسافران با توجه به فرم های نظرسنجی نسبت به بازدید از موزه ها و اماکن تاریخی و جاذبه های طبیعی، رعایت حقوق شهروندی و برنامه های نوروزی استان همدان و ملایر ابراز رضایت داشتند.
وی افزود: نوروز امسال 35 برنامه فرهنگی و برنامه نوروزگاه در راستای ثبت جهانی نوروز و احیای آداب و رسوم کهن نوروزی برای نخستین بار در مکان ها و جاذبه های تاریخی و طبیعی همچون بام ملایر، بوستان سیفیه، موزه لطفعلیان و روستاهای هدف گردشگری با حضور مسئولان اجرا شد.
وی رزمایش مشترک ترافیکی، برپایی جشنواره بازار سنتی، بدرقه مسافران نوروزی در ایستگاه قطار و استقبال از مسافران در ورودی های شهر، جشنواره بازی های بومی و محلی در روستای شاخص جوراب، تور رایگان ملایر گردی، مسابقه عکاسی از مراسم سنتی نوروز، نمایشگاه صنایع دستی در عمارت مصدقی و برپایی مسابقه سبزه آرایی و سفره هفت سین و پخت شیرینی های محلی را از جمله برنامه های نوروزی عنوان کرد.
رئیس اداره میراث فرهنگی ملایر اظهار کرد: در راستای احیای آداب و رسوم کهن نوروزی چندین برنامه از جمله مسابقه نقاشی خیابانی در پارک سیفیه همراه با ساز محلی و نمایش آیینی کاسه گردون، جشن بادبادک ها همراه با نمایش آیینی رستم و سهراب و ساز سنتی در بام ملایر اجرا شد.
به گزارش ایرنا جلیلی گفت: بیشترین بازدید مسافران نوروزی از جاذبه های طبیعی و دست ساز سد کلان، بام ملایر، مجموعه تفریحی و توریستی مینی ورد و پارک سیفیه، آثار تاریخی موزه لطفعلیان، ارگ باستانی نوشیجان و روستاهای هدف گردشگری و سایر اماکن بوده است.
وی با بیان اینکه ملایر مقصد گردشگری نیست، تاکید کرد: این شهرستان با موقعیت جغرافیایی ویژه خود محل گذر بسیاری از گردشگران، مسافران و تورهای مختلف است که باید برای افزایش مدت اقامت آنها در ملایر برنامه ریزی های زیربنایی صورت گیرد.
وی ایجاد اقامت گاه های ارزان قیمت، توسعه فضاهای دیدنی و توریستی و فضاهای اقامتی مناسب در سطح شهر در راستای خواسته و نیاز مسافران و گردشگران را از جمله اولویت ها برای افزایش اقامت مسافران عنوان کرد.
جلیلی وجود بازار مبل ملایر را از دیگر پتانسیل ها در راستای جذب گردشگر و مسافر برشمرد و افزود: امسال با کمک فعالان این عرصه و انجام کارهای تبلیغاتی بازار مبل ملایر به مسافران و گردشگران نوروزی معرفی شد.
وی اضافه کرد: به منظور جذب گردشگران بیشتر به ارگ باستانی نوشیجان، در تلاش برای جذب سرمایه گذار هستیم تا بتوانیم در این نقطه فضاهای دیدنی همانند شاندیز مشهد و سایت موزه ایجاد کنیم.
ارگ باستانی نوشیجان، یخدان میرفتاح، دژ گوراب، بازار سنتی، قلعه باستانی انوج، پارک سیفیه، برج سامن، خانه قدیمی لطعلیان، عمارت مصدقی، شهر زیرزمینی سامن، موزه ملایر، مسجد عاشورا، تپه گونسپان، کاروانسرای میرفتاح و شیخ الملوکی از جمله آثار تاریخی و باستانی ملایر هستند.