این روزها بحث بر سر عدم اجرای توافق هسته ای (برجام) توسط طرف های توافق، خصوصا آمریکایی ها بالا گرفته است. حالا اما علاوه بر منتقدان اصلی توافق که دلواپس خوانده می شوند، وزرای کابینه روحانی، آیت الله هاشمی رفسنجانی و ولی الله سیف هم به جمع منتقدانی که نسبت به وفای به عهد آمریکا دلواپس بودند پیوسته اند. اظهارات سیف، رییس کل بانک مرکزی کشورمان در مصاحبه با تلویزیون بلومبرگ که درباره برجام گفته بود: «تقریبا هیچ چیز اتفاق نیفتاده است. به طور کلی ما قادر نیستیم از پول های خود در خارج استفاده کنیم. باید به ایران اجازه استفاده از سیستم مالی آمریکا و امکان لمس تراکنش‌های مالی ایران به سیستم مالی آمریکا داده شود. انتظار ما این بود که بعد از توافق هسته‌ای، ایران به سیستم اقتصادی بین‌المللی دوباره متصل شود اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است. ایران همچنان مشکلاتی برای دسترسی به دارایی‌های مسدود شده خود، که یکی از نتایج حاصل از توافق هسته‌ای باید باشد، دارد» تیتر رسانه های منتقد برجام شد، این در حالیست که همین حرف های سیف در برخی از رسانه های به اصطلاح بزک کننده ی آمریکا سانسور شد.
حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان، از منتقدان و مخالفان برجام در واکنش به این گفته های سیف در یادداشتی با عنوان«نقطه، صفحه قبل!» می نویسد: «تأکید صریح آقای دکتر سیف بر بی‌فرجام بودن برجام، بدون اعتراف ایشان نیز به وضوح قابل درک بود و پایان خسارت‌آفرین آن بارها همراه با ارائه اسناد و شواهد غیرقابل تردید از سوی منتقدان دلسوز گوشزد شده بود ولی دولت محترم به جای بررسی نظرات مستند منتقدان و پیشگیری از فاجعه‌ای که امروزه خود به آن اعتراف می‌کند، منتقدان را با ملامت‌های آمیخته به ناسزا، نواخته و باور نداشت که این بار کج مانند همه بارهای کج دیگر، هرگز به مقصد نمی‌رسد که نرسید. اما، جلوی ضرر، از هر کجا که گرفته شود، سود است»
اما این ها تنها واکنش به بدعهدی های آمریکا نبود. سابقه ی سیاه آمریکا در قرارداد الجزایر و سعدآباد، حساسیت ها را بیش از پیش نسبت به بد عهدی های طرف مقابل برمی انگیزد؛ به همین دلیل بود که آیت الله خامنه ای شروط ۹ گانه ای را برای قبول برجام وضع کردند. بر طبق یکی از این بندها، تحریم ها باید در همان روزی که ایران تعهداتش را انجام داد، لغو شود اما گویا باز هم این آمریکایی ها هستند که خلف وعده کرده اند.
سال۱۳۸۲ نیز در قرارداد سعدآباد، حسن روحانی مسئول مذاکرات بود ولی بعد ها روحانی در کتاب خاطرات خود، عهد شکنی غربی ها را این طور می نویسد که:« اروپا در مذاکرات تهران تعهد کرده بود تا زمانی که فعالیت نطنز آغاز نشده است، از ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای امنیت جلوگیری کند ولی در بهمن ۱۳۸۴در شرایطی پرونده هسته‌ای به شورای امنیت ارجاع شد که نطنز در تعلیق بود؛ بنابراین اروپا تعهد خود را نقض کرده بود.»(ص ۵۹۹) رهبر انقلاب هم در همان زمان و در واکنش نسبت به این بدعهدی ها می گوید: « باید روند عقب نشینی [هسته ای] به پیشروی تبدیل شود و این کار باید در همان دولتی(محمد خاتمی) که عقب نشینی صورت گرفته است انجام شود»
آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی نیز بعد از بازتاب وسیع سخنان سیف، از کارشکنی های کنگره آمریکا درباره اجرای بندهای برجام لب به شکایت می گشاید. او در این باره می گوید: «صهیونیست‌ها و برخی اعضای کنگره آمریکا درصدد به بن‌بست کشاندن برجام هستند و بعید نیست کارشکنی‌های بیشتری نیز داشته باشند»
علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی نیز پیش تر از همه در گفت و گو با وبگاه« العربی الجدید» رسماً اعلام می کند که تحریم ها لغو نشده است. او می گوید:« غرب در اجرای تعهدات خود بر اساس برجام، تاخیر دارد و هنوز برخی از تحریم ها برداشته نشده است» همین گفته های صالحی سبب می شود حسن روحانی در نشست خبری خود در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره اظهارات صالحی بگوید:« آقای صالحی وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی نیست، وزیرخارجه هم الان نیست. در مسائل اقتصادی، وزیر اقتصاد و بانک مرکزی مسئول است و در مسائل هسته ای نیز علی اکبر صالحی مسئول پاسخگویی است.» اما بعد از این اظهارات روحانی، هم سیف و هم ظریف نسبت به تاخیر آمریکایی ها شکوه کردند. وزیر امور خارجه کشورمان در مصاحبه با نیویورک تایمز راجع به تعلل آمریکایی ها می گوید:« گام های خزانه داری آمریکا در اجرای برجام کافی نیست»
رییس هیئت مدیره کشتیرانی ایران نیز در گفت و گو با تسنیم از حل نشدن مشکلات بانکی در پسابرجام می گوید. او می گوید:« در حوزه مبادلات مالی به ویژه از سوی آمریکا مشکلاتی برای ما ایجاد شده است و به صورت کامل به بخش مبادلات دلاری ورود پیدا نکرده ایم»
حمید رسایی، نماینده مجلس نیز که از همان ابتدا از منتقدان برجام بود در مصاحبه با خبرگزاری دانشجو توافق هسته ای را از دید روحانی، گوساله سامری می داند که هیچ انتقادی را نسبت به آن تحمل نمی کند و همان طور که با منتقدان برخوردهای نامناسبی داشته با مسئولین دولتی هم برخورد می کند.» رسایی همچنین در هفته نامه ۹ دی در یادداشتی می نویسد: رهبر انقلاب به عنوان منصف ترین و مطلع ترین منتقد و حامی دولت روحانی، بارها و بارها عدم خوشبینی خود از مذاکره و اعتماد به آمریکا را به دولتمردان دولت اعتدال یادآور شد حتی این را هم گفت: «گفتیم به طرف مقابل اعتماد نکنید، به لبخند او فریب نخورید، به وعده‌ی نقد که می دهد ــ وعده‌ی نقد، نه عمل نقد ــ اعتماد نکنید، [چون] وقتی خرش از پل گذشت، برمی گردد و به ریش شما میخندد! اینقدر اینها وقیحند»
در ادامه، حمید رسایی صحبت های سیف و ظریف را برای عملیاتی کردن برجام، حاصل دیپلماسی منفعلانه و التماسی دولت می خواند. گفته های سیف در نشست شورای روابط خارجی آمریکا باعث شد رسایی این نوع دیپلماسی را ذلیلانه بخواند. سیف در آن نشست می گوید: «آمریکا و اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود بر اساس توافق هسته ای عمل کنند و اقدامات لازم را برای رفع تحریم ها در چارچوب این توافق انجام دهند. انتظار ما این بود که بعد از توافق هسته ای، ایران به سیستم اقتصادی بین المللی دوباره متصل شود»
محمد جواد ظریف نیز با درخواستی دیگر از آمریکا که هفته نامه ۹ دی از آن به عنوان دیپلماسی التماسی یاد نموده است می گوید:« ما فقط از آمریکا یک چیز می خواهیم، آن هم این است که در این موارد دخالت نکند. آمریکایی ها باید پشت طرح جامع اقدام مشترک بایستند. ما بیش از ۳۰ ماه در یکی از فشرده ترین مذاکرات شرکت نکردیم که اکنون سند خالی در اختیار داشته باشیم.» قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت هم در دیدار با آیت الله موسوی اردبیلی از مثبت بودن توافق نامه هسته ای سخن می گوید چرا که از نظر او ۶۰ تا ۷۰ درصد نظرات دولت در برجام تامین شده است.
با وجود همه ی این ها، در برجام، تمامی داده هایمان را نقد داده ایم، قلب رآکتور را از سیمان پر کرده ایم و اورانیوم هایمان را یا اکسید کرده ایم و یا به روسیه منتقل کرده ایم و حالا هم گویا در وعده های نسیه ی آمریکا که روحانی آن را “کدخدا” می نامد گیر کرده ایم.
سید امیر مرادیان
انتهای پیام/
نسخه مناسب چاپ
دیدگاه شما