به اتفاق شنگول میرزا رهسپار دفتر کار ملا قیاس شدیم. وی که در این دنیا نه سر پیاز و نه ته پیازه به تازگی سفری پژوهشی به "آدنه گترمه" داشته است، لذا خدمت ملا قیاس رسیدیم تاقیاس ایشان را(نه از نوع مع الفارق) بین اینجا با آدنه گترمه بشنویم. ایشان قبل از اینکه جواب سلام ما رابدهد گفت: بروید یک نان بخوردی و صد نان شکر خدا کنید، که اینجا زندگی می کنید.
در آدنه گترمه مردم از صبح خروس خوان تا بوق سگ کار می کنند تا بتوانند اقساط وام های 18 درصدی و بالاتر را پرداخت کنند. اگر جریمه و دیر کرد هم به آن بخورد که دیگر واویلا.
در آدنه گترمه مردم به راحتی آب خوردن ربای 18 درصدی را به نام عقود... به بانک ها تقدیم می کنند. در آنجا اگر پیش یک رئیس شعبه بانک، نام وام قرض الحسنه را بیاورید مثل یک آدم ختلو(قلقلکی) از خنده روده بر می‌شود چون انقراض نسل این نوع وام ها به عصر دایناسورها باز می گردد.
از شهرداری آدنه گترمه که دیگر نپرس، همه خدمتشان را به مزایده می گذارند و ملاک، دریافت پول بیشتر است. از چمن آب دادن بگیر تا بالا. اتفاقا موقعی که در آنجا بودم یک بنر آگهی مزایده دیدم که حتی نانوایی مسکن مهر را هم به مزایده گذاشته بودند تا هر شاطری مبلغ مزایده را بیشتر نوشت، برنده شود.
الحمدالله والمنه در همین شهر خودمان اسامی متقاضیان دریافت می شود تا بر اساس رزومه کاری، حسن اخلاق و درستکاری بهترین شاطر انتخاب شود.
این است که عرض می کنم که آدنه گترمه از ملایر خیلی عقب تر است. در این هنگام ملا قیاس آهی کشید و گفت چه زجری می کشند مردم آدنه گترمه!
برای اینکه حال و هوای ملا قیاس را عوض کنیم از وضعیت آموزش و پرورش پرسیدیم. ایشان گفت: در اینجا آموزش و پرورش در سطحی بالاتر از حتی ژاپن و آلمان قرار دارد.
معلمان یک سرسوزن مشکلات معیشتی ندارند، تبعیض یوخ و ساختار آموزشی و تربیتی بسیار علمی وحساب شده است اما در آدنه گترمه اوضاع بسیار قاراشمیش است.
دولت اگر راستی باشد از وزیر تا خدمتگذار مدرسه راست می شوند، اگر دولت چپی شود همه عوامل را چپ می کنند! یعنی شایسته سالاری کشک است.
در مقطع متوسطه که استعدادیابی و علاقه دانش آموز از ضروریات است به اجبار رشته ای را به نافش می بندند، آنوقت جالب است بدانید در همین آدنه گترمه در دانشگاه همه معادلات به هم می خورد، مثلا اگر شما دیپلم برق باشید در دانشگاه می توانید حقوق بخوانید تا وقتی قاضی شدید برقتان ملت را بگیرد یا اگر در هنرستان نقاشی تحصیل کرده باشید، می توانید در دانشگاه به رشته علوم سیاسی بروید تا بعنوان یک سیاست مدار ملت را براحتی رنگ کنید و ...
سخنان ملا قیاس زیاد بود و وقت ما هم اندک، لذا استماع قیاس های ایشان را به وقت دیگری موکول کرده و چغانه زنان از اینکه در آدنه گترمه نیستیم به دفتر نشریه بازگشتیم.

داود آجی تاجماه