در ابتدا لازم می دانم به یک نکته از دید منطقیون اشاره کنم و آن اینکه هر محمولی را باید در قالب جمله و در ارتباط با موضوعش تعریف کرد. به این معنا که برای فهم دقیق هر پدیده ای باید امور مرتبط با آن را نیز بازشناخت.

 برجام نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد و باید آن را در بستری که واقع شده بررسی کرد. به عبارت دیگر نمی توان به برجام پرداخت اما از واژه هایی نظیر دولت دهم،انرژی هسته ای، تحریم، اقتصاد و صنعت داخلی، معیشت مردمی، ارتباط با آمریکا و ده ها واژه دیگر غافل بود.

در سالهای انتهایی دولت دهم و اوایل دولت یازدهم به خاطر سوء مدیریت و پاره ای مسائل دیگر نظیر تحریم چرخه اقتصاد و صنعت کشور با موانعی مواجه شد که معیشت و رفاه مردم نیز از آن متاثر شد.

 در این شرایط در ذهن توده هایی از مردم یک نوع مغالطه شکل گرفت به این صورت که علت اصلی این مشکلات را در تحریم و عدم ارتباط با غرب خصوصا آمریکا می دانستند در حالی که عمده آن تنگناها و مشکلات بخاطر سوء مدیریت و افکار نیازبوده برخی از مسئولین دولت دهم ناشی می شد. مشکلات پیش گفته یک نوع تمایل بالقوه در بدنه جامعه جهت ارتباط با آمریکا بوجود آورد.

در این وادی غرب و خصوصا آمریکا فهمیده بود که گرچه تحریم، ایران را با چالش هایی مواجه نموده اما در زمان تحریم اولا بسیاری از راه های نفوذ فرهنگی- سیاسی به جامعه ایران بسته شده و ثانیا در همین زمان ایران در برخی عرصه ها نظیر انرژی هسته ای پیشرفت زیادی کرده است، لذا آمریکای دموکرات و اروپای وامدار نیز تاحدی گرایش به مذاکره و در پی آن ارتباط با ایران داشتند.

در این شرایط بود که دولت یازدهم و شخص رئیس جمهور با وعده حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم که نگارنده از آن به رفاه مالی- اجتماعی یاد می کنم آن تمایل بالقوه در ارتباط با امریکا را در درون جامعه شکوفا کرد و پس از بالفعل نمودن آن رهسپار مذاکره با غرب شد تا رفاه مالی- اجتماعی را برای مردم ایران به ارمغان آورد و موانع چرخه اقتصاد و صنعت کشور را از میان بردارد.

 ماحصل مذاکرات و برجام، واگذاری امتیازات عدیده ای از سوی ایران در زمینه هسته ای و ... به غرب شد و از آن سو امتیازاتی را برای ایران به همراه داشت اما نه سرعت ماشین اقتصاد و صنعت کشور آن چنان که دولت وعده داده بود بیشتر شد و نه معیشت و رفاه مردم را سرو سامان داد.

 حال که دولتی ها فهمیده اند برجام مشکلات اقتصادی و معیشتی کشور را حل نمی کند و برجام نمود عینی در زندگی مردم ندارد سعی بر آن دارند تا دستاوردهای دیگران را به نفع برجام مصادره کنند.

 امروزه هر فرد عاقل و منصفی اذعان می کند روحیه انقلابی گری و شهادت طلبی که دیروز در دفاع مقدس و امروز در دفاع از حرم اهل بیت علیه السلام تبلور یافته، باعث شده که آمریکا و وامدارانش جرات حمله نظامی به ایران را نداشته باشند.

 لیکن با کمال تاسف و تعجب می بینیم که برخی در تکاپو هستند تا دستاورد مدافعان شجاع حرم را برای برجام مصادره کنند و با کمال وقاحت بیان می کنند برجام سایه جنگ را از سر کشور دور کرده است.

 در واقع هدف از برجام رفع تحریم ها، حل مشکلات اقتصادی و معیشتی، رفع مشکلات بانکی، رفع مشکلات حمل و نقل و ... بود نه فراهم نمودن امنیت و دور کردن سایه جنگ.

 باید به کسانی که امنیت و عدم حمله نظامی به ایران را از ره آوردهای برجام می دانند دست مریزاد گفت زیرا حاصل تحصیلشان تحصیل حاصل بوده است.

 به عبارت دیگر ما قبل از برجام امنیت را داشتیم و هیچ کشوری جرات حمله نظامی به ایران اسلامی را نداشت که نیاز باشد با برجام امنیت و عدم حمله نظامی را برای کشور فراهم کرد.

 یکی از فراورده های برجام برای ایران همین است که مردم فهمیده اند برای حل مشکلات کشور نمی توان چشم به دامان غرب دوخت و باید با تکیه بر توان داخلی و در پس آن با سیاست خارجی منطبق با انقلاب مشکلات را حل کرد.

 برای نکته پایانی نگارنده معتقد است که برجام، پیشا برجام و پسا برجام را نمی توان با دست نوشته های کوتاه سخنرانی های یک ساعته به صورت دقیق بازشناخت و فهم صحیح آنها به واکاوی بیشتری نیاز دارد.

یوسف نجف پور کارشناس مسائل سیاسی